آکنه (Acne Vulgaris)

تعریف:

آکنه یکی از شایع‌ترین اختلالات پوستی است که به دلیل انسداد فولیکول‌های مو و غدد چربی با چربی اضافی و سلول‌های مرده پوست ایجاد می‌شود. این بیماری عمدتاً در دوران نوجوانی آغاز می‌شود اما می‌تواند در بزرگسالان نیز ادامه یابد.

علل:

  1. تولید بیش از حد سبوم (چربی): غدد چربی پوست فعالیت بیش از حد دارند.
  2. انسداد فولیکول مو: تجمع سبوم و سلول‌های مرده، منافذ پوست را مسدود می‌کند.
  3. عفونت باکتریایی: رشد باکتری Cutibacterium acnes منجر به التهاب می‌شود.
  4. عوامل هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری، یا مصرف داروهای خاص.
  5. عوامل محیطی: مصرف مواد آرایشی سنگین، استرس، رژیم غذایی ناسالم، و عوامل ژنتیکی.

انواع آکنه:

  1. کومدون‌ها:
    o جوش‌های سرسیاه: ناشی از باز بودن منافذ.
    o جوش‌های سرسفید: ناشی از بسته بودن منافذ.
  2. پاپول‌ها: برجستگی‌های قرمز و دردناک.
  3. پوسچول‌ها: ضایعات چرکی.
  4. کیست‌ها و ندول‌ها: ضایعات عمقی و التهابی، که اغلب باعث جای زخم می‌شوند.

درمان آکنه:

  1. درمان‌های موضعی:
    o رتینوئیدها: مثل ترتینوئین یا آداپالن برای باز کردن منافذ.
    o بنزوئیل پروکساید: کاهش التهاب و کنترل باکتری.
    o آنتی‌بیوتیک‌ها: مثل کلیندامایسین برای عفونت موضعی.
  2. درمان‌های خوراکی:
    o آنتی‌بیوتیک‌ها: داکسی‌سایکلین یا مینوسایکلین.
    o ایزوترتینوئین: برای موارد شدید.
    o هورمون‌درمانی: داروهای ضدآندروژن برای زنان.
  3. مراقبت‌های عمومی:
    o شستشوی ملایم پوست.
    o پرهیز از دستکاری جوش‌ها.
    o اجتناب از مواد آرایشی چرب.
    ________________________________________

اگزما (Atopic Dermatitis)

تعریف:

اگزما یک بیماری التهابی و مزمن پوست است که معمولاً در کودکی آغاز می‌شود و با خارش، قرمزی، و خشکی پوست مشخص می‌شود.

علائم:

  • خارش شدید: به‌ویژه شب‌ها.
  • خشکی و پوسته‌پوسته شدن: در نواحی خمیده بدن (زانو، آرنج).
  • ترشح یا پوسته‌ریزی: در موارد عفونت ثانویه.

علل:

  • ژنتیک: نقص در سد پوستی.
  • تحریکات محیطی: آلرژن‌ها، مواد شوینده، سرما، یا گرمای شدید.
  • عوامل ایمونولوژیک: پاسخ بیش‌فعال سیستم ایمنی.

درمان:

  1. مرطوب‌کننده‌ها: استفاده منظم از کرم‌های نرم‌کننده.
  2. داروهای موضعی:
    o کورتیکواستروئیدها: برای کاهش التهاب.
    o مهارکننده‌های کلسینورین: مانند تاکرولیموس.
  3. درمان‌های سیستمیک:
    o سیکلوسپورین یا متوترکسات: در موارد شدید.
    o داروهای بیولوژیک: مثل دوپیلوماب.
    ________________________________________

ریزش آندروژنتیک مو (Androgenetic Alopecia)

تعریف:

این نوع ریزش مو ارثی است و به دلیل حساسیت فولیکول‌ها به هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT) رخ می‌دهد.

علائم:

  • در مردان: پسروی خط رویش مو و طاسی تاج سر.
  • در زنان: کم‌پشتی منتشر در ناحیه وسط سر.

درمان:

  1. ماینوکسیدیل: محلول موضعی برای افزایش ضخامت مو.
  2. فیناستراید: قرص خوراکی برای کاهش DHT (فقط برای مردان).
  3. کاشت مو: در موارد شدید.
    ________________________________________

زونا (Herpes Zoster)

تعریف:

زونا به دلیل فعال‌شدن مجدد ویروس واریسلا-زوستر (عامل آبله مرغان) ایجاد می‌شود. این ویروس در اعصاب حسی باقی‌مانده و در شرایط خاص فعال می‌شود.

علائم:

  • درد سوزشی یا خارش: در مسیر یک عصب.
  • ظهور تاول‌ها: معمولاً یک‌طرفه.
  • تب و ضعف عمومی.

عوارض:

  • نورالژی پس از زونا: درد طولانی‌مدت.
  • عفونت ثانویه: ناشی از خراش ضایعات.

درمان:

  • ضدویروس‌ها: آسیکلوویر، والاسیکلوویر.
  • مسکن‌ها: برای کنترل درد.
  • واکسن زوستر: پیشگیری در افراد مسن.
    ________________________________________

لکه‌های پررنگ صورت (ملاسما)

تعریف:

ملاسما به صورت لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری روی صورت دیده می‌شود و در زنان بیشتر شایع است.

علل:

افزایش تولید ملانین به دلیل نور خورشید، هورمون‌ها، یا ژنتیک.

درمان:

  1. کرم‌های روشن‌کننده: مثل هیدروکینون، کوجیک اسید.
  2. لایه‌بردارها: ترتینوئین یا اسید گلیکولیک.
  3. لیزر یا میکرودرمابریژن: در موارد مقاوم.
    ________________________________________

آلوپسی آره‌آتا (Alopecia Areata)

تعریف:

بیماری خودایمنی که سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث ریزش ناگهانی مو می‌شود.

علائم:

  • ریزش مو: به‌صورت دایره‌ای یا لکه‌ای.
  • در موارد شدید: ریزش کامل موی سر و بدن.

درمان:

  1. کورتیکواستروئیدها: تزریق یا موضعی.
  2. ماینوکسیدیل: تحریک رشد مو.
  3. مهارکننده‌های JAK: مثل توفاسیتینیب.
    ________________________________________

آبله مرغان (Varicella)

تعریف:

بیماری ویروسی بسیار مسری که بیشتر در کودکان دیده می‌شود.

علائم:

  • تب، ضعف.
  • بثورات خارش‌دار.

درمان:

  • آسیکلوویر در موارد شدید.
  • آنتی‌هیستامین‌ها برای خارش.
    ________________________________________

تب خال (Herpes Simplex)

تعریف:

ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) عامل زخم‌های دردناک در اطراف دهان یا ناحیه تناسلی است.

درمان:

آسیکلوویر یا والاسیکلوویر برای کاهش شدت و دوره بیماری.
________________________________________
گال (Scabies)

تعریف:

گال ناشی از مایت Sarcoptes scabiei است که باعث خارش شدید می‌شود.

درمان:

  • کرم پرمترین.
  • آیورمکتین خوراکی.
    ________________________________________

زرد زخم (Impetigo)

تعریف:

عفونت باکتریایی سطحی پوست که بیشتر کودکان را درگیر می‌کند.

درمان:

  • آنتی‌بیوتیک موضعی مثل موپیروسین.
  • در موارد شدید: آنتی‌بیوتیک خوراکی.
    ________________________________________

کهیر (Urticaria)

تعریف:

واکنش آلرژیک با ضایعات برجسته و خارش شدید.

درمان:

  • آنتی‌هیستامین‌ها.
  • در موارد شدید: استروئیدها.
    ________________________________________

شپش (Pediculosis)

تعریف:

آلودگی به شپش سر، بدن یا ناحیه تناسلی.

درمان:

  • شامپوهای ضدشپش (مثل پرمترین).
  • شانه‌کردن دقیق برای حذف نیت‌ها.

این بیماری‌ها از مهم‌ترین مشکلات پوستی هستند و هر کدام نیاز به تشخیص و درمان تخصصی دارند.
________________________________________
پیسی ویتیلیگو

تعریف:

پیسی یک بیماری پوستی خودایمنی است که در آن سلول‌های ملانوسیت (تولیدکننده رنگدانه) تخریب می‌شوند. این امر منجر به از دست‌رفتن رنگ پوست در نواحی مختلف می‌شود و به شکل لکه‌های سفید مشخص است.

علائم:

  • لکه‌های سفید یا روشن: در پوست، به خصوص در صورت، دست‌ها، پاها، و نواحی در معرض آفتاب.
  • تقارن: اغلب لکه‌ها به صورت متقارن هستند.
  • تغییر رنگ در مو: موهای روی ضایعات ممکن است سفید شوند.
  • درگیری مخاطی: گاهی در لب‌ها یا دهان نیز دیده می‌شود.

علل:

  • اختلال خودایمنی که در آن سیستم ایمنی به اشتباه ملانوسیت‌ها را هدف قرار می‌دهد.
  • عوامل ژنتیکی.
  • استرس، عفونت، یا آسیب پوست می‌توانند تحریک‌کننده باشند.

درمان:

  1. دارویی:
    o کورتیکواستروئیدها: موضعی یا خوراکی برای کاهش التهاب و پیشگیری از پیشرفت بیماری.
    o مهارکننده‌های کلسینورین: مثل تاکرولیموس برای ضایعات حساس مانند صورت.
  2. فتوتراپی:
    o استفاده از اشعه UVB یا PUVA برای تحریک بازگشت رنگدانه.
  3. جراحی:
    o پیوند ملانوسیت‌ها از نواحی سالم به ضایعات.
  4. آرایشی:
    o استفاده از کرم‌های پوشاننده یا تتوهای پزشکی برای مخفی کردن ضایعات.
  5. درمان‌های جدید:
    o داروهای بیولوژیک و مهارکننده‌های JAK برای موارد مقاوم.
    ________________________________________

خال‌ها (Nevi)

تعریف:

خال‌ها ضایعات خوش‌خیم پوستی هستند که از تجمع ملانوسیت‌ها در پوست به وجود می‌آیند.

انواع خال‌ها:

  • خال‌های مادرزادی: از بدو تولد وجود دارند.
  • خال‌های اکتسابی: طی زندگی به وجود می‌آیند.
  • خال دیسپلاستیک: خال‌های نامنظم که خطر بیشتری برای سرطانی شدن دارند.

علائم خطر (ABCDE):

  • A (Asymmetry): عدم تقارن.
  • B (Border): حاشیه نامنظم.
  • C (Color): تغییر یا چندرنگی.
  • D (Diameter): قطر بیش از ۶ میلی‌متر.
  • E (Evolution): تغییر در اندازه، رنگ یا شکل.

درمان و مراقبت:

  • بررسی خال‌ها توسط متخصص پوست برای تشخیص خال‌های مشکوک به ملانوما.
  • برداشتن خال با جراحی در صورت نیاز.
    ________________________________________

پرمویی (هیرسوتیسم - Hirsutism)

تعریف:

رشد بیش از حد و غیرطبیعی موهای ضخیم در زنان، به ویژه در نواحی مردانه مثل صورت، قفسه سینه، و پشت.

علل:

  • سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS): شایع‌ترین علت.
  • افزایش هورمون‌های آندروژن: ناشی از مشکلات غدد فوق کلیوی یا تخمدان.
  • داروها: مثل استروئیدها یا دانازول.

درمان:

  1. تغییر سبک زندگی: کاهش وزن برای تنظیم هورمون‌ها در PCOS.
  2. دارویی:
    o داروهای ضدآندروژن (مثل اسپیرونولاکتون).
    o قرص‌های ضدبارداری برای تنظیم هورمون‌ها.
  3. حذف مو:
    o لیزر یا الکترولیز برای از بین بردن دائمی مو.
    o کرم‌های موضعی مثل افلورنیثین برای کاهش رشد مو.
    ________________________________________

مولوسکوم کنتاژیوزوم (Molluscum Contagiosum)

تعریف:

عفونت ویروسی خوش‌خیم پوست که توسط ویروس پوکس ایجاد می‌شود و معمولاً در کودکان دیده می‌شود.

علائم:

  • ضایعات گنبدی کوچک با مرکز فرورفته.
  • گاهی خارش یا تحریک خفیف.

درمان:

  • کرایوتراپی (فریز کردن ضایعات).
  • خراشیدن ضایعات با ابزار پزشکی.
  • داروهای موضعی (مثل پودوفیلین یا اسید سالیسیلیک).
    ________________________________________

زگیل (Warts)

تعریف:

زگیل‌ها ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) هستند و می‌توانند در نقاط مختلف بدن ایجاد شوند.

انواع:

  • زگیل معمولی.
  • زگیل تناسلی.
  • زگیل کف پا.

درمان:

  1. موضعی:
    o اسید سالیسیلیک برای لایه‌برداری.
  2. کرایوتراپی:
    o انجماد با نیتروژن مایع.
  3. لیزر درمانی:
    o برای موارد مقاوم.
  4. داروهای ایمونوتراپی:
    o تحریک سیستم ایمنی برای مقابله با زگیل.
    ________________________________________

بیماری‌های قارچی پوست

تعریف:

عفونت‌های قارچی سطحی ناشی از انواع مختلف قارچ‌ها که می‌توانند مو، ناخن، و پوست را درگیر کنند.

انواع:

  • تینیا (Tinea): شامل تینیا کپیتیس (پوست سر)، تینیا کروریس (کشاله ران)، و تینیا ورسیکالر.
  • کاندیدیازیس: عفونت‌های قارچی ناشی از کاندیدا.

درمان:

  • موضعی: کرم‌های ضدقارچ مانند کلوتریمازول یا تربینافین.
  • خوراکی: در موارد شدید، مثل ایتراکونازول یا فلوکونازول.
    ________________________________________
    درماتیت سبورئیک (Seborrheic Dermatitis)
    تعریف:
    التهاب مزمن پوست، به خصوص در مناطقی که غدد چربی فعال هستند (مثل پوست سر، ابروها، و صورت).
    علائم:
    • شوره‌سر.
    • پوسته‌های زرد یا سفید.
    درمان:
    • شامپوهای ضدقارچ (مثل کتوکونازول).
    • کورتیکواستروئیدهای ملایم.
    • مرطوب‌کننده‌ها برای کاهش خشکی.
    ________________________________________
    سرطان‌های پوستی
    تعریف:
    شامل ملانوما و کارسینوم‌های سل بازال و سل سنگفرشی.
    علائم:
    • تغییرات در خال‌ها (رنگ، اندازه، یا شکل).
    • زخم‌های غیرقابل‌بهبود یا خونریزی‌کننده.
    درمان:
    • جراحی برای برداشتن توده.
    • شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی در موارد پیشرفته.
    ________________________________________
    لیکن پلان (Lichen Planus)
    تعریف:
    یک بیماری خودایمنی التهابی که پوست، مخاط دهان، و ناخن‌ها را درگیر می‌کند.
    علائم:
    • ضایعات بنفش خارش‌دار.
    • خطوط سفید در دهان (توری‌شکل).
    درمان:
    • کورتیکواستروئیدها.
    • داروهای سرکوب‌کننده ایمنی.
    ________________________________________

اریتم مولتی‌فرم (Erythema Multiforme)

تعریف:

یک واکنش التهابی حاد که می‌تواند ناشی از عفونت (مثل HSV) یا مصرف دارو باشد.

علائم:

  • ضایعات حلقوی و دایره‌ای با مرکز تیره‌تر.
  • گاهی همراه با تب و درد.

درمان:

  • شناسایی و حذف عامل محرک.
  • استروئیدهای خوراکی در موارد شدید.
    ________________________________________

تظاهرات عفونت HIV در پوست

ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر پوست داشته باشد که ناشی از نقص سیستم ایمنی و افزایش حساسیت به عفونت‌ها، بیماری‌های التهابی، و تومورهاست. این تظاهرات به مراحل مختلف بیماری HIV بستگی دارد.

دسته‌بندی تظاهرات پوستی HIV:

الف. عفونت‌های پوستی مرتبط با HIV:

  1. عفونت‌های ویروسی:
    o تب خال (Herpes Simplex Virus): زخم‌های دردناک و مکرر روی لب‌ها، دهان، یا ناحیه تناسلی.
    o زونا (Herpes Zoster): ضایعات تاولی در مسیر اعصاب.
    o مولوسکوم کنتاژیوزوم: ضایعات گنبدی کوچک و براق که ممکن است گسترده‌تر از حد معمول باشد.
    o زگیل‌های تناسلی و پوستی (HPV): ممکن است شدیدتر و مقاوم‌تر به درمان باشند.
  2. عفونت‌های قارچی:
    o کاندیدیازیس: عفونت قارچی دهان، زبان (برفک)، یا ناحیه تناسلی.
    o تینیا (قارچ‌های پوستی): ضایعات پوسته‌پوسته روی پوست یا ناخن‌ها.
    o پیتیریازیس ورسیکالر: لکه‌های روشن یا تیره پوستی ناشی از مخمر Malassezia.
  3. عفونت‌های باکتریایی:
    o زرد زخم: زخم‌های چرکی سطحی، معمولاً ناشی از استافیلوکوک یا استرپتوکوک.
    o فولیکولیت: التهاب فولیکول‌های مو، که می‌تواند با باکتری، قارچ یا ویروس ایجاد شود.
    o باکتریومیومی: عفونت‌های عمقی پوست که می‌تواند به زخم‌های بزرگ منجر شود.

ب. تومورهای پوستی مرتبط با HIV:

  1. سارکوم کاپوزی:
    o ضایعات بنفش تا قهوه‌ای روی پوست، مخاط، یا اندام‌های داخلی.
    o یکی از شایع‌ترین تومورها در بیماران HIV مثبت با کاهش شدید ایمنی است.
  2. لنفوم پوستی:
    o پلاک‌های قرمز یا بنفش که معمولاً همراه با تورم غدد لنفاوی هستند.

ج. بیماری‌های التهابی و آلرژیک:

  1. پسوریازیس:
    o ممکن است شدیدتر و گسترده‌تر باشد.
  2. درماتیت سبورئیک:
    o پوسته‌ریزی و التهاب در پوست سر، ابروها، و نواحی چرب صورت.
  3. اریتم مولتی‌فرم:
    o واکنش‌های التهابی پوستی ناشی از عفونت یا داروها.

درمان تظاهرات پوستی HIV:

  1. درمان بیماری زمینه‌ای:
    o درمان ضدویروسی (ART) برای کاهش بار ویروسی و تقویت سیستم ایمنی.
  2. درمان عفونت‌ها و ضایعات پوستی:
    o ضدقارچ‌ها، ضدویروس‌ها، و آنتی‌بیوتیک‌ها بر اساس نوع عفونت.
  3. مراقبت پوستی:
    o مرطوب‌کننده‌ها و کرم‌های استروئیدی برای کاهش التهاب.
    ________________________________________

پیتیریازیس روزه (Pityriasis Rosea)

تعریف:

پیتیریازیس روزه یک بیماری پوستی حاد و خودمحدودشونده است که با بثورات قرمز پوسته‌دار در تنه و اندام‌ها مشخص می‌شود. این بیماری معمولاً به دلیل عفونت ویروسی (مانند هرپس ویروس‌های انسانی 6 و 7) ایجاد می‌شود.

علائم:

  1. پلاک اولیه (Herald Patch):
    o یک ضایعه بیضی‌شکل و قرمز با حاشیه پوسته‌دار که اولین نشانه بیماری است.
    o معمولاً در تنه یا بالای بازو ظاهر می‌شود.
  2. بثورات ثانویه:
    o ضایعات کوچک‌تر و بیضی‌شکل که به صورت الگوی "درخت کریسمس" در تنه پخش می‌شوند.
    o ممکن است خارش داشته باشد.
  3. سایر علائم:
    o خستگی، سردرد، یا تب خفیف در برخی بیماران.

تشخیص:

  • بررسی بالینی: معمولاً بر اساس ظاهر و الگوی بثورات تشخیص داده می‌شود.
  • تست‌های تکمیلی: برای رد سایر بیماری‌ها مانند پسوریازیس، سیفلیس یا قارچ‌های پوستی در صورت لزوم.

درمان:

  1. مراقبت حمایتی:
    o بیماری خودبه‌خود در عرض 6-8 هفته بهبود می‌یابد.
    o اجتناب از مواد تحریک‌کننده و استفاده از لباس‌های نخی.
  2. درمان خارش:
    o آنتی‌هیستامین‌های خوراکی یا کرم‌های استروئیدی ضعیف.
  3. درمان موارد شدید:
    o نوردرمانی یا ضدویروس‌ها (مانند آسیکلوویر) در موارد نادر.
    ________________________________________

پسوریازیس (Psoriasis)

تعریف:

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی مزمن است که باعث رشد بیش از حد سلول‌های پوست و ایجاد پلاک‌های قرمز با پوسته‌های نقره‌ای می‌شود. این بیماری اغلب متناوب است و بین دوره‌های بهبود و تشدید نوسان دارد.

انواع پسوریازیس:

  1. پسوریازیس پلاکی (Plaque Psoriasis):
    o شایع‌ترین نوع با پلاک‌های قرمز و پوسته‌پوسته.
  2. پسوریازیس قطره‌ای (Guttate Psoriasis):
    o ضایعات کوچک و قطره‌ای، معمولاً پس از عفونت استرپتوکوکی.
  3. پسوریازیس معکوس (Inverse Psoriasis):
    o ضایعات صاف و قرمز در چین‌های بدن مانند زیر بغل یا کشاله ران.
  4. پسوریازیس پوسچولار (Pustular Psoriasis):
    o ضایعات چرکی روی کف دست و پا یا به صورت گسترده.
  5. پسوریازیس اریترودرمیک (Erythrodermic Psoriasis):
    o نوع شدید و نادر با قرمزی و پوسته‌ریزی گسترده.

علائم:

  • پلاک‌های پوستی: نواحی قرمز با پوسته‌های ضخیم نقره‌ای.
  • خارش یا درد: در نواحی درگیر.
  • ناخن‌های غیرطبیعی: تورفتگی یا ضخیم شدن ناخن‌ها.
  • آرتریت پسوریاتیک: التهاب مفاصل همراه با پسوریازیس در برخی بیماران.

علل و عوامل تشدیدکننده:

  1. عوامل ژنتیکی: سابقه خانوادگی بیماری.
  2. عوامل محرک:
    o استرس.
    o عفونت‌ها (مثلاً استرپتوکوکی).
    o داروها (مثلاً بتابلوکرها).
    o آسیب به پوست (پدیده کوبنر).

درمان پسوریازیس:

  1. درمان موضعی:
    o کورتیکواستروئیدها: کاهش التهاب.
    o آنالوگ‌های ویتامین D (کلسیتریول): کاهش رشد سلول‌های پوستی.
    o رتینوئیدها: کاهش ضخامت پلاک‌ها.
  2. نوردرمانی:
    o استفاده از اشعه UVB یا PUVA برای کنترل بیماری.
  3. درمان سیستمیک:
    o متوترکسات یا سیکلوسپورین: برای موارد شدید.
    o بیولوژیک‌ها: داروهایی مانند اینفلکسی‌مب یا اتانرسپت برای مهار مسیرهای ایمنی خاص.
  4. مراقبت عمومی:
    o مرطوب نگه داشتن پوست.
    o اجتناب از عوامل تشدیدکننده مانند مصرف الکل یا سیگار.

عوارض:

  • افزایش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت، و افسردگی.
  • ناتوانی ناشی از آرتریت پسوریاتیک در موارد شدید.