نوآوری در ضدآفتاب‌ها؛ از محافظت در برابر نور آبی تا فیلترهای دوستدار محیط زیست

نوآوری در ضدآفتاب‌ها، نشان‌دهنده تحولات چشمگیری در صنعت مراقبت از پوست است. با افزایش آگاهی درباره آسیب‌های نور خورشید شامل اشعه UVA، UVB، نور آبی و مادون قرمز، صنعت ضدآفتاب شاهد پیشرفت‌های بی‌نظیری بوده است. بر اساس مرور جامع منتشر شده در مجله معتبر Photochemical & Photobiological Sciences، فناوری‌های جدید نه تنها محافظت در برابر طیف گسترده‌تری از تشعشعات را ممکن ساخته، بلکه به دنبال حل چالش‌های نفوذ پوستی مواد شیمیایی و آلودگی محیط زیست هستند. در این مقاله، به برجسته‌ترین جنبه‌های این نوآوری‌‌ها می‌پردازیم.

1. فیلترهای آلی: نسل جدید محافظت فرابنفش و نور مرئی

فیلترهای آلی نوین مانند  MCE و TriAsorB با جذب طیف گسترده‌ای از تشعشعات (تا ۴۵۰ نانومتر)، راهکار مؤثری برای مقابله با آسیب‌های نور آبی (هایپرپیگمنتاسیون، التهاب) و UVA طولانی (۳۸۰-۴۰۰ نانومتر) ارائه می‌دهند. این ترکیبات با تثبیت فیلترهای قدیمی‌تر و افزایش SPF، به‌ویژه برای کاربران دستگاه‌های دیجیتال توصیه می‌شوند.

• MCE (مرکسی ۴۰۰)

جذب حداکثری در ۳۸۵ نانومتر، محافظت در برابر UVA طولانی (تا ۴۰۰ نانومتر) و کاهش التهاب و هایپرپیگمنتاسیون.

• TriAsorB

جذب تا ۴۵۰ نانومتر، مهار آسیب‌های DNA ناشی از نور آبی و تثبیت فیلترهای دیگر.

• BDBP

پوشش طیف ۳۵۰–۴۲۵ نانومتر، بهبود محافظت در برابر لک‌های پوستی.

• فیلترهای ترکیبی (مثل TFD Blu Voile)

ترکیب اکسید روی، دی‌اکسید تیتانیوم و پلیمرهای جذب‌کننده نور آبی.

نکته کاربردی: این فیلترها برای کاربران گوشی‌های هوشمند و کار با صفحه‌نمایش توصیه می‌شوند.

2. فیلترهای معدنی: بازگشت به طبیعت با فناوری نانو

نانوذرات اکسید روی و تیتانیوم با کاهش نفوذ پوستی و محافظت گسترده در برابر UVA/نور مرئی، جایگاه جدیدی یافته‌اند. افزودن اکسید آهن به ضدآفتاب‌های رنگی SPF (Tinted) نور مرئی را تا ۱۰+ افزایش می‌دهد. تأیید ایمنی این مواد توسط FDA و EU، آنها را به گزینه‌ای دوستدار محیط زیست (به‌ویژه فرم غیرنانو) تبدیل کرده است.

ترکیب اکسید روی، دی‌اکسید تیتانیوم و پلیمرهای جذب‌کننده نور آبی.

• نانوذرات اکسید روی و تیتانیوم

کاهش نفوذ پوستی + محافظت گسترده‌تر در برابر UVA و نور مرئی.

• اکسید آهن (رنگ‌دانه‌های رنگی)

افزایش SPF نور مرئی تا ۱۰+، مناسب ضدآفتاب‌های رنگی (Tinted Sunscreens).

• تایید FDA و اتحادیه اروپا

این مواد در دسته GRASE (ایمن و مؤثر) طبقه‌بندی شده‌اند.

مزیت زیست‌محیطی: فرم غیرنانو (بزرگ‌تر از ۱۰۰ نانومتر) برای اکوسیستم‌های آبی ایمن‌تر است.

3. فناوری‌های نوین: ایمنی بالاتر، کارایی بهتر

فناوری‌هایی مانند هیدروژل‌های خنک‌کننده (کاهش دمای پوست تا ۶.۶°C) و نانوحامل‌ها (سیکلودکسترین، آلژینات) با محدود کردن نفوذ فیلترها به پوست، ایمنی محصولات را افزایش می‌دهند. همچنین فیلترهای ضدگرما تابش مادون قرمز (IRB) را جذب کرده و استرس گرمایی پوست را کاهش می‌دهند. این تحولات، جنبه‌ای کلیدی از نوآوری در ضدآفتاب‌ها را تشکیل می‌دهند.

• هیدروژل‌های خنک‌کننده

حاوی اسید هیالورونیک و تانیک اسید + پلیول‌ها (مثل زایلیتول) که دمای پوست را تا ۶.۶°C کاهش می‌دهند.

• نانوحامل‌ها برای کاهش نفوذ پوستی

– سیکلودکسترین

– میکروذرات آلژینات

– کریستال‌های سلولزی

– پلیمرهای متاکریلات (PMMA)

• فیلترهای ضدگرما

جذب تابش مادون قرمز (IRB) برای کاهش استرس گرمایی در پوست.

4. منابع طبیعی: آینده ضدآفتاب‌های دوستدار پوست

موادی مانند مایکوسپورین (جلبک/قارچ)، سیتونمین (سیانوباکتری) و فلاونوئیدها (کوئرستین، روتین) با خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالا و جذب مؤثر UV/نور آبی، پایه ضدآفتاب‌های آینده خواهند بود. تولید انبوه این ترکیبات با مهندسی ژنتیک، تحولی در صنعت مراقبت پوست ایجاد خواهد کرد و نشان‌دهنده بخش مهمی از نوآوری در ضدآفتاب‌ها است.

• اسیدهای آمینه مایکوسپورین (MAAs)

  استخراج شده از جلبک‌ها و قارچ‌ها، جذب UV بالا و فعالیت آنتی‌اکسیدانی قوی.

• سیتونمین

  رنگدانه سیانوباکتری‌ها، محافظت در برابر UVA طولانی و نور آبی.

• فلاونوئیدها

  کوئرستین، روتین و عصاره گیاهی  Ubtan با SPF بالای ۳۰.

• مِلانین قارچی/باکتریایی

  افزایش SPF و خاصیت آنتی‌اکسیدانی مشابه ویتامین C.

تحول آینده: تولید انبوه این مواد با مهندسی ژنتیک در حال توسعه است.

5. چالش‌ها و راهکارها

نفوذ پوستی فیلترها با نانوکپسوله‌سازی (مثل PMMA) و آلودگی محیط‌زیست با استفاده از فیلترهای معدنی غیرنانو، حل می‌شود. استانداردهای جدید (نسبت UVA/UV ≥ 0.7) نیز محافظت متوازن در برابر تمام طیف‌های مضر خورشید را تضمین می‌کنند.

• نفوذ پوستی فیلترها

  با فناوری نانوذرات و هیدروژل‌ها به حداقل رسیده است.

• آلودگی محیط زیست

  تمرکز بر فیلترهای معدنی غیرنانو و ترکیبات زیست‌تخریب‌پذیر.

• استانداردهای جدید

  الزام نسبت UVA/UV ≥ 0.7 برای محافظت متوازن (آمریکا، ۲۰۱۹).

جمع‌بندی و چشم‌انداز آینده

ضدآفتاب‌های مدرن دیگر تنها مختص ساحل نیستند! با قابلیت محافظت در برابر نور آبی دستگاه‌های دیجیتال، تابش مادون قرمز و طیف گسترده UVA/UVB، به ابزاری ضروری در مراقبت روزانه پوست تبدیل شده‌اند. پیش‌بینی می‌شود ترکیبات طبیعی مانند مایکوسپورین و ملانین‌های میکروبی، همراه با فناوری نانو، پایه نسل بعدی ضدآفتاب‌ها باشند. این تحولات مستمر، آینده نوآوری در ضدآفتاب‌ها را نوید می‌دهند.

لینک مقاله:

https://link.springer.com/article/10.1007/s43630-023-00453-x